II మూక పంచశతి - పాదారవింద శతకం II

మహిమ్నః పంథానం మదన పరిపంథి ప్రణయిని
ప్రభుర్నిర్ణేతుం తే భవతి యతమానోపి కతమః I
తథాపి శ్రీకాంచీవిహృతిరసికే కోపి మనసో
విపాక స్త్వత్పాద స్తుతివిధిషు జల్పాకయతి మామ్ II 1 II

గలగ్రాహీ పౌరందర పురవనీ పల్లవరుచాం
ధృత ప్రాథమ్యానాం అరుణమహసాం ఆదిమగురుః I
సమిన్ధే బన్ధూక స్తబకసహయుధ్వా దిశి దిశి
ప్రసర్పన్ కామాక్ష్యాశ్చరణ కిరణానా మరుణిమా II 2 II

మరాలీనాం యానాభ్యసన కలనా మూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికర సురోద్యాన తరవే I
తమస్కాణ్డ ప్రౌఢి ప్రకటన తిరస్కార పటవే
జనోయం కామాక్ష్యా శ్చరణ నలినాయ స్పృహయతే  II 3 II

వహన్తీ సైన్దూరీం సరణి మవనమ్రామరపురీ -
పురంధ్రీ సీమన్తే కవికమల బాలార్క సుషమా I
త్రయీ సీమన్తిన్యాః స్తనతట నిచోలారుణపటీ
విభాన్తీ కామాక్ష్యాః పదనలిన కాన్తిర్విజయతే II 4 II

ప్రణమ్రీ భూతస్య ప్రణయకలహత్రస్త మనసః
స్మరారాతేశ్చూడావియతి గృహమేధీ హిమకరః I
యయోస్సాంధ్యాం కాంతిం వహతి సుషమాభి శ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా హృదయ మపతన్ద్రం విహరతామ్ II 5 II

యయోః పీఠాయన్తే విబుధ ముకుటీనాం పటలికా
యయోః సౌధాయన్తే స్వయముదయభాజో భణితయః I
యయోః దాసాయన్తే సరసిజ భవాద్యాశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా దినమను వరీవర్తు హృదయమ్ II 6 II

నయన్తీ సంకోచం సరసిజరుచం దిక్పరిసరే
సృజన్తీ లౌహిత్యం నఖకిరణ చంద్రార్ధఖచితా I
కవీన్ద్రాణాం హృత్కైరవ వికసనోద్యోగ జననీ
స్ఫురన్తీ కామాక్ష్యాః చరణరుచి సంధ్యా విజయతే II 7 II

విరావైర్మాంజీరైః కిమపి కథయన్తీవ మధురం
పురస్తాదానమ్రే పురవిజయిని స్మేరవదనే I
వయస్యేవ ప్రౌఢా శిథిలయతి యా ప్రేమ కలహ-
ప్రరోహం కామాక్ష్యాః చరణయుగలీ సా విజయతే II 8 II

సుపర్వ స్త్రీలోలాలక పరిచితం షట్పదకులైః
స్ఫురల్లాక్షారాగం తరుణతరణి జ్యోతిరరుణైః I
భృతం కాంత్యమ్భోభిః విసృమరమరందైః సరసిజైః
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణ యుగలం బన్ధుపదవీమ్ II 9 II

రజః సంసర్గేపి స్థితమరజసా మేవ హృదయే
పరం రక్తత్వేన స్థితమపి విరక్తైక శరణమ్ I
అలభ్యం మందానాం దధదపి సదా మందగతితాం
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణ యుగమాశ్చర్యలహరీమ్ II 10 II
జటాలా మంజీర స్ఫురదరుణ రత్నాంశు నికరైః
నిషీదన్తీ మధ్యే నఖరుచిఝరీ గాఙ్గపయసాం I
జగత్త్రాణం కర్తుం జనని మమ కామాక్షి నియతం
తపశ్చర్యాం ధత్తే తవ చరణ పాథోజ యుగలీ II 11 II

తులాకోటి ద్వంద్వ క్వణిత భణితాభీతీవచసోః
వినమ్రం కామాక్షీ విసృమర మహః పాటలితయోః I
క్షణం విన్యాసేన క్షపితతమసోర్మే లలితయోః
పునీయాన్మూర్ధానం పురహర పురంధ్రీ చరణయోః II 12 II

భవాని ద్రుహ్యేతాం భవ నిబిడితేభ్యో మమ ముహుః-
తమోవ్యామోహేభ్యస్తవ జనని కామాక్షి చరణౌ I
యయోర్లాక్షా బిందు స్ఫురణ ధరణా ద్ధూర్జటి జటా-
కుటీరా శోణాఙ్కం వహతి వపురేణాఙ్క కలికా II 13 II

పవిత్రీ కుర్యుర్నః పదతలభువః పాటలరుచః
పరాగాస్తే పాపప్రశమన ధురీణాః పరశివే I
కణం లబ్ధుం యేషాం నిజశిరసి కామాక్షి వివశా
వలన్తో వ్యాత న్వన్త్యహమహమికాం మాధవముఖాః II 14 II

బలా కామాలాభిర్నఖ రుచిమయీభిః పరివృతే
వినమ్ర స్వర్నారీ వికచకచ కాలామ్బుదకులే I
స్ఫురన్తః కామాక్షి స్ఫుటదలిత బన్ధూక సుహృదః
తటిల్లేఖాయన్తే తవచరణ పాథోజ కిరణాః II 15 II

సరాగః సద్వేషః ప్రసృమర సరోజే ప్రతిదినం
నిసర్గా దాక్రామన్విభుధజన మూర్ధానమధికమ్ I
కథంకారం మాతః కథయ పదపద్మస్తవ సతాం
నతానాం కామాక్షి ప్రకటయతి  కైవల్యసరణిమ్ II 16 II

జపాలక్ష్మీ శోణో జనిత పరమజ్ఞాన నలినీ (లహరీ)
వికాసవ్యాసఙ్గో విఫలిత జగజ్జాడ్య గరిమా I
మనః పూర్వాద్రిం మే తిలకయతు కామాక్షి తరసా
తమస్కాణ్డ ద్రోహీ తవ చరణ పాథోజ రమణః II 17 II

నమస్కుర్మః ప్రేఙ్ఖన్మణికటక నీలోత్పలమహః
పయోధౌ రింఖద్భిర్నఖ కిరణ ఫేనైర్ధవలితే I
స్ఫుటం కుర్వాణాయ ప్రబలచల దౌర్వానలశిఖా
వితర్కం కామాక్ష్యాః సతతమరుణిమ్నే చరణయోః II 18 II

శివే పాశాయేతాం అలఘుని తమః కూపకుహరే
దినాధీశాయేతాం మమ హృదయ పాథోజవిపినే I
నభోమాసాయేతాం సరసకవితారీతీ సరితి
త్వదీయౌ కామాక్షి ప్రసృతకిరణౌ దేవి చరణౌ II 19 II

నిషక్తం శృత్యన్తే నయన మివ సద్వృత్త రుచిరైః
సమైర్జుష్టం శుద్ధైరధరమివ రమ్యైర్ద్విజగణైః I
శివే వక్షోజన్మద్వితయమివ ముక్తాశ్రితముమే
త్వదీయం కామాక్షి ప్రణతశరణం నౌమి చరణమ్ II 20 II
నమస్యాసంసజ్జన్ నముచి పరిపన్థి ప్రణయినీ
నిసర్గ ప్రేఙ్ఖోలత్కురలకుల కాలాహి శబలే I
నఖచ్ఛాయా దుగ్ధోదధి పయసి తే వైద్రుమరుచాం
ప్రచారం కామాక్షి ప్రచురయతి పాదాబ్జ సుషమా II 21 II

కదా దూరీకర్తుం కటుదురిత కాకోల జనితం
మహాన్తం సంతాపం మదన పరిపన్థి ప్రియతమే I
క్షణాత్తే కామాక్షి తిభువన పరితాపహరణే
పటీయాంసం లప్స్యే పదకమల సేవామృతరసమ్ II 22 II

యయోః సాంధ్యం రోచిః సతతమరుణిమ్నే స్పృహయతే
యయోశ్చాంద్రీ కాంతిః పరిపతతి దృష్ట్వా నఖ రుచిమ్ I
యయోః పాకోద్రేకం పిపఠిషతి భక్త్యా కిసలయం
మ్రదిమ్నః కామాక్ష్యా మనసి చరణౌ తౌ తనుమహే II 23 II

జగన్నేదం నేదం పరమితి పరిత్యజ్య యతిభిః
కుశాగ్రీయ స్వాన్తైః కుశలధిషణైః శాస్త్రసరణౌ I
గవేష్యం కామాక్షి ధ్రువమకృతకానాం గిరిసుతే
గిరామైదంపర్యం తవ చరణ పద్మం విజయతే II 24 II

కృతస్నానం శాస్త్రామృతసరసి కామాక్షి నితరాం
దధానం వైశద్యం కలితరసమానంద సుధయా I
అలంకారం భూమేః మునిజన మనశ్చిన్మయ మహా-
పయోధేరంతస్స్థం తవ చరణరత్నం మృగయతే II 25 II

మనోగేహే మోహోద్భవ తిమిరపూర్ణే మమ ముహుః
దరిద్రాణీ కుర్వన్ దినకర సహస్రాణి కిరణైః I
విధత్తాం కామాక్షి ప్రసృమరతమో వంచన చెణః
క్షణార్ధం సాన్నిధ్యం చరణమణిదీపో జనని తే II 26 II

కవీనాం చేతోవన్నఖరరుచిసంపర్కి విబుధ-
స్రవన్తీ స్రోతోవత్పటుముఖరితం హంసకరవైః I
దినారమ్భ శ్రీవన్నియతం అరుణచ్ఛాయ సుభగం
మదన్తః కామాక్ష్యాః స్ఫురతు పదపఙ్కేరుహయుగమ్ II 27 II

సదా కిం సంపర్కాత్ ప్రకృతి కఠినైర్నాకిముకుటైః
తటైర్నీహారాద్రేరధికం అణునా యోగిమనసా I
విభిన్తే సమ్మోహం శిశిరయతి భక్తానపి దృశామ్
అదృశ్యం కామాక్షి ప్రకటయతి తే పాదయుగళం II 28 II

పవిత్రాభ్యాం అంబ! ప్రకృతి మృదులాభ్యాం తవ శివే
పదాభ్యాం కామాక్షి ప్రసభమభిభూతైః సచకితైః I
ప్రవాలైరమ్భోజై రపి చ వనవాస వ్రతదశాః
సదైవారభ్యన్తే పరిచరిత నానాద్విజగణైః II 29 II

చిరాద్దృష్యా హంసైః కథమపి సదా హంససులభం
నిరస్యన్తీ జాడ్యం నియత జడమధ్యైక శరణమ్ I
అదోష వ్యాసఙ్గా సతతమపి దోషాప్తిమలినం
పయోజం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ II 30 II
సురాణామానన్ద ప్రబలనతయా మండనతయా
నఖేన్దు జ్యోత్స్నాభిః విసృమర తమః ఖండనతయా I
పయోజశ్రీ ద్వేషవ్రతరతతయా త్వచ్చరణయోః
విలాసః కామాక్షి ప్రకటయతి నైశాకరదశామ్ II 31 II

సితిమ్నా కాన్తీనాం నఖరజనుషాం పాదనళిన-
చ్ఛవీనాం శోణిమ్నా తవ జనని కామాక్షి నమనే I
లభన్తే మన్దారగ్రథిత నవ బన్ధూక కుసుమ-
స్రజాం సామీచీన్యం సురపుర పురన్ధ్రీ కచభరాః II 32 II

స్ఫురన్మధ్యే శుద్ధే నఖకిరణ దుగ్ధాబ్ధిపయసాం
వహన్నబ్జం చక్రం దరమపి చ లేఖాత్మకతయా I
శ్రితో మాత్స్యం రూపం శ్రియమపి దధానో నిరుపమాం
త్రిధామా కామాక్ష్యాః పదనలిన నామా విజయతే II 33 II

నఖశ్రీసన్నద్ధ స్తబకనిచితః స్వైశ్చ కిరణైః
పిశంగైః కామాక్షి ప్రకటిత లసత్పల్లవరుచిః I
సతాం గమ్యః శఙ్కే సకల ఫలదాతా సురతరుః
త్వదీయః పాదోయం తుహిన గిరిరాజన్యతనయే II 34 II

వషట్కుర్వన్మాంజీర కలకలైః కర్మలహరీ-
హవీంషి ప్రోద్దండం జ్వలతి పరమజ్ఞానదహనే I
మహీయాన్ కామాక్షి స్ఫుటమహసి జోహోతి సుధియాం
మనోవేద్యాం మాతస్తవ చరణ యజ్వా గిరిసుతే (విజయతే) II 35 II

మహామన్త్రం కిన్చిన్మణి కటక నాదైర్మృదు జపన్
క్షిపన్దిక్షు స్వచ్ఛం నఖరుచిమయం భాస్మనరజః I
నతానాం కామాక్షి ప్రకృతి పటురుచ్చాట్య మమతా-
పిశాచీం పాదోయం ప్రకటయతి తే మాన్త్రికదశామ్ II 36 II

 ఉదీతే బోధేన్దౌ తమసి నితరాం జగ్ముషి దశాం
దరిద్రాం కామాక్షి ప్రకటమనురాగం విదధతీ I
సితేనాచ్ఛాద్యాఙ్గం నఖరుచి పటేనాంఘ్రి యుగళీ
పురన్ధ్రీ తే మాతః స్వయమభి సరత్యేవ హృదయమ్ II 37 II

దినారంభః సంపన్నలిన విపినానా మభినవో
వికాసో వాసన్తః సుకవిపికలోకస్య నియతః I
ప్రదోషః కామాక్షి ప్రకట పరమజ్ఞానశశినః-
చకాస్తి త్వత్పాద స్మరణమహిమా శైలతనయే II 38 II

ధృతచ్ఛాయం నిత్యం సరసిరుహమైత్రీ పరిచితం
నిధానం దీప్తినాం నిఖిలజగతాం బోధజనకమ్ I
ముముక్షూణాం మార్గప్రథనపటు కామాక్షి పదవీం
పదం తే పాతఙ్గీం పరికలయతే పర్వతసుతే II 39 II

శనైస్తీర్త్వా మొహామ్బుధి మథ సమారోఢుమనసః
క్రమాత్కైవల్యాఖ్యాం సుకృతి సులభాం సౌధవలభీమ్ I
లభన్తే నిశ్శ్రేణీమివ ఝటితి కామాక్షి చరణం
పురశ్చర్యాభిస్తే పురమథన సీమన్తిని జనాః II 40 II
ప్రచండార్తి క్షోభప్రమథనకృతే ప్రాతిభసరిత్-
ప్రవాహ ప్రోద్దండీ కరణ జలదాయ ప్రణమతామ్ I
ప్రదీపాయ ప్రౌఢే భవతమసి కామాక్షి చరణ-
ప్రసాదౌన్ముఖ్యాయ స్పృహయతి జనోయం జనని తే II 41 II

మరుద్భిస్సంసేవ్యా సతతమపి చాంచల్యరహితా
సదారుణ్యం యాన్తీ పరిణతి దరిద్రాణ సుషమా I
గుణోత్కర్షాన్ మాంజీరక కలకలైస్తర్జనపటుః
ప్రవాలం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ II 42 II

జగద్రక్షాదక్షా జలజరుచి శిక్షా పటుతరా
సురైర్నమ్యా రమ్యా సతతమభిగమ్యా బుధజనైః I
ద్వయీ లీలాలోలా శృతిషు సురపాలాదిముకుటీ-
తటీ సీమాధామా జయతి తవ జనని కామాక్షి పదయోః II 43 II

గిరాం దూరౌ చోరౌ జడిమ తిమిరాణాం కృత జగత్-
పరిత్రాణౌ శోణౌ ముని హృదయలీలైక నిపుణౌ I
నఖైః స్మేరౌ సారౌ నిగమవచసాం ఖండిత భవ -
గ్రహోన్మాదౌ పాదౌ తవ మనసి కామాక్షి కలయే II 44 II

అవిశ్రాన్తం పఙ్కం యదపి కలయన్యావకమయం
నిరస్యన్కామాక్షి ప్రణమనజుషాం పఙ్కమఖిలమ్ I
తులా కోటి ద్వన్ద్వం దధదపి చ గచ్ఛన్నతులతాం
గిరాం మార్గం పాదో గిరివరసుతే లఙ్ఘయతి తే II 45 II

ప్రవాళం సవ్రీడం విపినవివరే వేపయతి యా
స్ఫురల్లీలం బాలాతపమధికబాలం వదతి యా I
రుచిం సాంధ్యాం వన్ధ్యాం విరచయతి యా వర్ధయతు సా
శివం మే కామాక్ష్యాః పదనలిన పాటల్యలహరీ II 46 II

కిరంజ్యోత్స్నారీతిం నఖముఖరుచా హంసమనసాం
వితన్వానః ప్రీతిం వికచతరుణామ్భోరుహరుచిః I
ప్రకాశః శ్రీపాదస్తవ జనని కామాక్షి తనుతే
శరత్కాల ప్రౌఢిం శశిశకలచూడ ప్రియతమే II 47 II

నఖాఙ్కూరస్మేర ద్యుతి విమల గంగామ్భసి సుఖం
కృతస్నానం జ్ఞానామృతం అమలం ఆస్వాద్య నియతమ్ I
ఉదంచన్మంజీర స్ఫురణమణిదీపే మమ మనో
మనోజ్ఞే కామాక్ష్యాః చరణ మణిహర్మ్యే విహరతామ్ II 48 II

భవామ్భోధౌ నౌకాం జడిమ విపినే పావకశిఖాం
అమర్త్యేన్ద్రాదీనాం అధిముకుటం ఉత్తంస కలికామ్ I
జగత్తాపే జ్యోత్స్నామకృతక వచః పంజర పుటే
శుకస్త్రీం కామాక్ష్యా మనసి కలయే పాదయుగలీమ్ II 49 II
సంసార సముద్రమును దాటించు నావయైన, జాడ్యమను అడవిని కాల్చు అగ్ని జ్వాలయైన, ఇంద్రాదుల శిరమున అలంకరించు పూ మొగ్గయైన జగముల తాపమును బాపు వెన్నల అయిన వేదవాక్కుల పంజరముయందు ఆడ చిలుక అయిన అమ్మవారి పాదాల జంట యందు మనమున ధ్యానించెదను!

పరాత్మ ప్రాకాశ్య ప్రతిఫలన చుంచుః ప్రణమతాం
మనోజ్ఞస్త్వత్పాదో మణి ముకుర ముద్రాం కలయతే I
యదీయాం కామాక్షి ప్రకృతి మసృణాః శోధకదశాం
విధాతుం చేష్టంతే బలరిపువధూటీ కచభరాః II 50 II
అవిశ్రాన్తం తిష్ఠన్నకృతకవచః కన్దర పుటీ-
కుటీరాన్తః ప్రౌఢం నఖరుచిసటాలీం ప్రకటయన్ I
ప్రచండం ఖండత్వం నయతు మమ కామాక్షి తరసా
తమోవేతండేన్ద్రం తవ చరణ కంఠీరవపతిః II 51 II

పురస్తాత్ కామాక్షి ప్రచుర రసమాఖండలపురీ-
పురంధ్రీణాం లాస్యం తవ లలితమాలోక్య శనకైః I
నఖశ్రీభిః స్మేరా బహు వితనుతే నూపురరవైః
చమత్కృత్యా శఙ్కే చరణయుగలీ చాటురచనాః II 52 II

సరోజం నిన్దన్తీ నఖకిరణ కర్పూర శిశిరా
నిషిక్తా మారారేర్ముకుట శశిరేఖా హిమజలైః I
స్ఫురన్తీ కామాక్షి స్ఫుటరుచిమయే పల్లవచయే
తవాధత్తే మైత్రీం పథిక సుదృశా పాదయుగలీ II 53 II

నతానాం సంపత్తేః అనవరతమాకర్షణజపః
ప్రరోహత్సంసార ప్రసరగరిమస్తంభనజపః I
త్వదీయః కామాక్షి స్మరహర మనోమోహనజపః
పటీయాన్నః పాయాత్పదనలిన మంజీరనినదః II 54 II

వితన్వీథా నాథే మమ శిరసి కామాక్షి కృపయా
పదామ్భోజన్యాసం పశుపరిబృఢ ప్రాణదయితే I
పిబన్తో యన్ముద్రాం ప్రకటముపకమ్పా పరిసరం
దృశా నానద్యన్తే నలినభవ నారాయణ ముఖాః II 55 II

ప్రణామోద్యద్ బృన్దారక ముకుట మన్దారకలికా-
విలోలల్లోలమ్బ ప్రకరమయ ధూమ ప్రచురిమా I
ప్రదీప్తః పాదాబ్జ ద్యుతి వితతి పాటల్యలహరీ-
కృశానుః కామాక్ష్యా మమ దహతు సంసారవిపిననమ్ II 56 II

వలక్ష శ్రీఋక్షాధిప శిశుసదృక్షైస్తవ నఖైః
జిఘృక్షుర్దక్షత్వం సరసిరుహ భిక్షుత్వ కరణే I
క్షణాన్మే కామాక్షి క్షపిత భవ సంక్షోభ గరిమా
వచో వైచక్షన్యం చరణయుగలీ పక్ష్మలయతాత్ II 57 II

సమంతాత్ కామాక్షి క్షత తిమిర సంతాన సుభగాన్
అనంతాభిర్భాభిః దినమను దిగన్తాన్విరచయన్ I
అహంతాయా హన్తా మమ జడిమదన్తావలహరిః
విభిన్తాం సంతాపం తవ చరణ చిన్తామణిరసౌ II 58 II

దధానో భాస్వత్తాం అమృతనిలయో లోహితవపుః
వినమ్రాణాం సౌమ్యో గురురపి కవిత్వం చ కలయన్ I
గతౌ మన్దో గఙ్గాధరమహిషి కామాక్షి భజతాం
తమః కేతుర్మాతస్తవ చరణపద్మో విజయతే II 59 II

నయన్తీం దాసత్వం నలిన భవముఖ్యాన్ అసులభ-
ప్రదానాత్ దీనానాం అమరతరు దౌర్భాగ్య జననీం I
జగజ్జన్మ క్షేమక్షయవిధిషు కామాక్షి పదయోః
ధురీణామీష్టే కస్తవ భణితు మాహోపురుషికామ్ II 60 II
జనోయం సంతప్తో జనని భవ చండాంశు కిరణైః
అలబ్ధ్వైకం శీతం కణమపి పరజ్ఞానపయసః I
తమోమార్గే పాన్థస్తవ ఝటితి కామాక్షి శిశిరాం
పదామ్భోజచ్ఛాయాం పరమశివ జాయే మృగయతే II 61 II

జయత్యమ్బ! శ్రీమన్నఖకిరణ చీనాంశుకమయం
వితానం బిభ్రాణే సురముకుట సంఘట్టమసృణే I
నిజారుణ్య క్షౌమాస్తరణవతి కామాక్షి సులభా
బుధైః సంవిన్నారీ తవ చరణ మాణిక్యభవనే II 62 II

ప్రతీమః కామాక్షి స్ఫురిత తరుణాదిత్య కిరణ-
శ్రియో మూలద్రవ్యం తవ చరణమద్రీన్ద్ర తనయే I
సురేన్ద్రాశా మాపూరయతి యదసౌ ధ్వాన్తమఖిలం
ధునీతే దిగ్భాగానపి చ మహసా పాటలయతే II 63 II

మహాభాష్యవ్యాఖ్యాపటు శయన మారోపయతి వా
స్మర వ్యాపారేర్ష్యా పిశున నిటిలం కారయతి వా I
ద్విరేఫాణా మధ్యాసయతి సతతం వాధివసతిం
ప్రణమ్రాన్ కామాక్ష్యాః పదనలిన మాహాత్మ్యగరిమా II 64 II

వివేకామ్భః  స్రోతః స్నపన పరిపాటీ శిశిరితే
సమీభూతే శాస్త్ర స్మరణ హల సంకర్షణ వశాత్ I
సతాం చేతః క్షేత్రే వపతి తవ కామాక్షి చరణో
మహాసంవిత్సస్య ప్రకర పరబీజం గిరిసుతే II 65 II

దధానో మన్దార స్తబక పరిపాటీం నఖరుచా
వహన్దీప్తాం శోణాఙ్గులి పటలచామ్పేయ కలికాః I
అశోకోల్లాసం నః ప్రచురయతు కామాక్షి చరణో
వికాసీ వాసన్తః సమయ ఇవ తే శర్వదయితే II 66 II

నఖాంశు ప్రాచుర్య ప్రసృమర మరాలాలిధవలః
స్ఫురన్మంజీరోద్యన్ మరకత మహశ్శైవలయుతః I
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫుట చరణ పాటల్య కపటో
నదః శోణాభిఖ్యో నగపతితనూజే విజయతే  II 67 II

ధునానం పఙ్కౌఘం పరమ సులభం కంటకకులైః
వికాస వ్యాసఙ్గం విదధద పరాధీనమనిశమ్ I
నఖేన్దు జ్యో త్స్నాభిర్విశద రుచి కామాక్షి నితరామ్
అసామాన్యం మన్యే సరసిజ మిదం తే పదయుగమ్ II 68 II

కరీన్ద్రాయ ద్రుహ్యత్యలసగతి లీలాసు విమలైః
పయోజైర్మాత్సర్యం ప్రకటయతి కామం కలయతే I
పదామ్భోజ ద్వన్ద్వం తవ తదపి కామాక్షి హృదయం
మునీనాం శాన్తానాం కథ మనిశ మస్మై స్పృహయతే  II 69 II

నిరస్తా శోణిమ్నా చరణ కిరణానాం తవ శివే
సమిన్ధానా సంధ్యారుచిరచల రాజన్యతనయే I
అసామర్థ్యాదేనం పరిభవితుమేతత్ సమరుచాం
సరోజానాం జానే ముకులయతి శోభాం ప్రతిదినమ్ II 70 II
ఉపాదిక్షద్దాక్ష్యం తవ చరణనామా గురురసౌ
మరాలానాం శఙ్కే మసృణగతి లాలిత్య సరణౌ I
అతస్తే నిస్తన్ద్రం నియతమమునా సఖ్య పదవీమ్
ప్రపన్నం పాథోజం ప్రతి దధతి కామాక్షి కుతుకమ్ II 71 II

దధానైః సంసర్గం ప్రకృతిమలినైః షట్పదకులైః
ద్విజాధీశ శ్లాఘావిధిషు విదధ ద్భిర్ముకులతామ్ I
రజోమిశ్రైః పద్మైర్నియతమపి కామాక్షి పదయోః
విరోధస్తే యుక్తో విషమశరవైరి ప్రియతమే II 72 II

కవిత్వశ్రీ మిశ్రీకరణ నిపుణౌ రక్షణచణౌ
విపన్నానాం శ్రీమన్నలినమసృణౌ శోణకిరణౌ I
మునీన్ద్రాణామన్తః కరణశరణౌ మన్దసరణౌ
మనోజ్ఞౌ కామాక్ష్యా దురితహరణౌ నౌమి చరణౌ II 73 II

పరస్మాత్సర్వస్మాదపి చ పరయోర్ముక్తికరయోః
నఖ శ్రీభిర్జ్యోత్స్నా కలితతులయోస్తామ్రతలయోః I
నిలీయే కామాక్ష్యా నిగమ నుతయోర్నాకినతయోః
నిరస్త ప్రోన్మీలన్నలిన మదయోరేవ పదయోః II 74 II

స్వభావాదన్యోన్యం కిసలయమపీదం తవ పదం
మ్రదిమ్నాశోణిమ్నా భగవతి దధాతే సదృశతామ్ I
వనే పూర్వస్యేచ్ఛా సతతమవనే కిం తు జగతాం
పరస్యేత్థం భేదః స్ఫురతి హృది కామాక్షి సుధియామ్ II 75 II

కథం వాచాలోపి ప్రకటమణి మంజీరనినదైః
సదైవానన్దార్ద్రాన్విరచయతి వాచంయమజనాన్ I
ప్రకృత్యా తే శోణచ్ఛవిరపి చ కామాక్షి చరణో
మనీషా నైర్మల్యం కథమివ నృణాం మాంసలయతే II 76 II

చలత్తృష్ణావీచీ పరిచలన పర్యాకులతయా
ముహుర్భ్రాన్త స్తాన్తః పరమశివవామాక్షి పరవాన్ I
తితీర్షుః కామాక్షి ప్రచురతర కర్మామ్బుధిమముం
కదాహం లప్స్యే తే చరణమణిసేతుం గిరిసుతే II 77 II

విశుష్యన్త్యాం ప్రజ్ఞాసరితి దురిత గ్రీష్మ సమయ-
ప్రభావేణ క్షీణే సతి మమ మనః కేకిని శుచా I
త్వదీయః కామాక్షి స్ఫురిత చరణామ్భోద మహిమా
నభోమాసాటోపం నగపతిసుతే కిం న కురుతే II 78 II

వినమ్రాణాం చేతో భవన వలభీసీమ్ని చరణ
ప్రదీపే ప్రాకాశ్యం దధతి తవ నిర్ధూత తమసి I
అసీమా కామాక్షి స్వయ మలఘు దుష్కర్మ లహరీ
విఘూర్ణన్తీ శాన్తిం శలభ పరిపాటీవ భజతే II 79 II

విరాజన్తీ శుక్తిర్నఖ కిరణ ముక్తా మణితతేః
విపత్పాథోరాశౌ తరిరపి నరాణాం ప్రణమతామ్ I
త్వదీయః కామాక్షి ధృవమలఘు వహ్నిర్భవవనే
మునీనాం జ్ఞానాగ్నేః అరణిరయమంఘ్రి ర్విజయతే  II 80 II
సమస్తైః సంసేవ్యః సతతమపి కామాక్షి విబుధైః
స్తుతో గన్ధర్వ స్త్రీ సులలిత విపంచీ కలరవైః I
భవత్యా భిన్దానో భవ గిరికులం జృమ్భితతమో-
బలద్రోహీ మాతశ్చరణ పురుహూతో విజయతే  II 81 II

వసన్తం భక్తానామపి మనసి నిత్యం పరిలసద్-
ఘనచ్ఛాయాపూర్ణం శుచి మపి నృణాం తాపశమనమ్ I
నఖేన్దు జ్యోత్స్నాభిః శిశిరమపి పద్మోదయకరం
నమామః కామాక్ష్యాః చరణ మధికాశ్చర్యకరణమ్ II 82 II

కవీన్ద్రాణాం నానాభణితి గుణచిత్రీకృతవచః
ప్రపంచ వ్యాపార ప్రకటన కలాకౌశలనిధిః I
అధః కుర్వన్నబ్జం సనకభృగుముఖ్యైర్ముని జనైః
నమస్యః కామాక్ష్యాః చరణ పరమేష్ఠీ విజయతే II 83 II

భవత్యాః కామాక్షి స్ఫురిత పద పఙ్కేరుహభువాం
పరాగాణాం పూరైః పరిహృత కలంక వ్యతికరైః I
నతానా మామృష్టే హృదయముకురే నిర్మలరుచి
ప్రసన్నే నిశ్శేషం ప్రతిఫలతి విశ్వం గిరిసుతే II 84 II

తవ త్రస్తం పాదాత్కిసలయం అరణ్యాన్తర మగాత్
పరం రేఖారూపం కమలమముమేవాశ్రితమభూత్ I
జితానాం కామాక్షి ద్వితయమపి యుక్తం పరిభవే
విదేశే వాసో వా శరణగమనం వా నిజరిపోః II 85 II

గృహీత్వా యాథార్థ్యం నిగమ వచసాం దేశిక కృపా-
కటాక్షార్కజ్యోతిః శమిత మమతాబన్ధ తమసః I
యతన్తే కామాక్షి ప్రతిదివస మంతర్ద్రఢయితుం
త్వదీయం పాదాబ్జం సుకృతపరిపాకేన సుజనాః II 86 II

జడానామప్యమ్బ స్మరణసమయే త్వచ్చరణయోః
భ్రమన్మన్థక్ష్మా భృద్ఘుమఘుమిత సిన్ధు ప్రతిభటాః I
ప్రసన్నాః కామాక్షి ప్రసభమధర స్పన్దన కలాః
భవన్తి స్వచ్ఛన్దం ప్రకృతి పరిపక్వా భణితయః II 87 II

వహన్నప్యశ్రాన్తం మధురనినదం హంస కమసౌ
తమేవాధః కర్తుం కిమివ యతతే కేలిగమనే I
భవస్యైవానన్దం విదధదపి కామాక్షి చరణో
భవత్యాస్తద్ద్రోహం భగవతి కిమేవం వితనుతే II 88 II

యదత్యన్తం తామ్యత్యలసగతి వార్తాస్వపి శివే
తదేతత్కామాక్షి ప్రకృతి మృదులం తే పదయుగమ్ I
కిరీటైః సంఘట్టం కథమివ సురౌఘస్య సహతే
మునీన్ద్రాణామాస్తే మనసి చ కథం సూచినిశితే II 89 II

మనోరఙ్గే మత్కే విబుధ జన సమ్మోదజననీ
సరాగవ్యాసఙ్గా సరస మృదు సంచార సుభగా I
మనోజ్ఞా కామాక్షి ప్రకటయతు లాస్యప్రకరణం
రణన్మంజీరా తే చరణయుగలీ నర్తకవధూః II 90 II
పరిష్కుర్వన్మాతః పశుపతి కపర్దం చరణరాట్
పరాచాం హృత్పద్మం పరమభణితీనాం చ మకుటమ్ I
భవాఖ్యే పాథోధౌ పరిహరతు కామాక్షి మమతా-
పరాధీనత్వం మే పరిముషిత పాథోజ మహిమా II 91 II

ప్రసూనైః సంపర్కాదమర తరుణీ కున్తల భవైః
అభీష్టానాం దానాదనిశమపి కామాక్షి నమతామ్ I
స్వసఙ్గాత్కఙ్కేలి ప్రసవ జనకత్వేన చ శివే
త్రిధా ధత్తే వార్తామ్ సురభిరితి పాదో గిరిసుతే II 92 II

మహామోహస్తేనవ్యతికర భయాత్పాలయతి యో
వినిక్షిప్తం స్వస్మిన్మునిజన మనోరత్న మనిశమ్ I
స రాగస్యోద్రేకాత్ సతతమపి కామాక్షి తరసా
కిమేవం పాదోసౌ కిసలయరుచిం చోరయతి తే II 93 II

సదా స్వాదుంకారం విషయలహరీ శాలికణికాం
సమాస్వాద్య శ్రాన్తం హృదయ శుకపోతం జనని మే I
కృపాజాలే ఫాలేక్షణమహిషి! కామాక్షి! రభసాత్
గృహీత్వా రున్ధీథాః చరణ యుగలీ పంజరపుటే II 94 II

ధునానం కామాక్షి స్మరణ లవమాత్రేణ జడిమ-
జ్వరప్రౌఢిం గూఢస్థితి నిగమనైకుంజ కుహరే I
అలభ్యం సర్వేషాం కతిచన లభన్తే సుకృతినః
చిరాదన్విష్యన్తః తవ చరణ సిద్ధౌషధమిదమ్ II 95 II

రణన్మంజీరాభ్యాం లలితగమనాభ్యాం సుకృతినాం
మనోవాస్తవ్యాభ్యాం మథిత తిమిరాభ్యాం నఖరుచా I
నిధేయాభ్యాం పత్యా నిజశిరసి కామాక్షి సతతం
నమస్తే పాదాభ్యాం నలిన మృదులాభ్యాం గిరిసుతే II 96 II

సురాగే రాకేన్దు ప్రతినిధిముఖే పర్వతసుతే
చిరాల్లభ్యే భక్త్యా శమధన జనానాం పరిషదా I
మనోభృఙ్గో మత్కః పద కమలయుగ్మే జనని తే
ప్రకామం కామాక్షి త్రిపురహర వామాక్షి రమతామ్ II 97 II

శివే సంవిద్రూపే శశిశకలచూడ ప్రియతమే
శనైర్గత్యాగత్యా జిత సురవరేభే గిరిసుతే I
యతన్తే సన్తస్తే చరణ నలినాలాన యుగలే
సదా బద్ధుం చిత్త ప్రమద కరియూథం దృఢతరమ్ II 98 II

యశః సూతే మాతర్మధుర కవితాం పక్ష్మలయతే
శ్రియం ధత్తే చిత్తే కమపి పరిపాకం ప్రథయతే I
సతాం పాశగ్రన్థిం శిథిలయతి కిం కిం న కురుతే
ప్రపన్నే కామాక్ష్యాః ప్రణతిపరిపాటీ చరణయోః II 99 II

మనీషాం మాహేన్ద్రీం కకుభమివ తే కామపి దశాం
ప్రధత్తే కామాక్ష్యాః చరణ తరుణాదిత్యకిరణః I
యదీయే సంపర్కే ధృతరస మరన్దా కవయతాం
పరీపాకం ధత్తే పరిమలవతీ సూక్తినలినీ II 100 II

పురా మారారాతిః పురమజయదమ్బ స్తవశతైః
ప్రసన్నాయాం సత్యాం త్వయి తుహినశైలేంద్రతనయే I
అతస్తే కామాక్షి స్ఫురతు తరసా కాలసమయే
సమాయాతే మాతర్మమ మనసి పాదాబ్జయుగలమ్ II 101 II

పదద్వన్ద్వం మన్దమ్ గతిషు నివసన్తం హృది సతాం
గిరామన్తే భ్రాన్తం కృతక రహితానాం పరిబృఢే I
జనానామానన్దం జనని జనయన్తం ప్రణమతాం
త్వదీయం కామాక్షి ప్రతిదినమహం నౌమి విమలమ్ II 102 II

ఇదం యః కామాక్ష్యాః చరణ నలిన స్తోత్రశతకం
జపేన్నిత్యం భక్త్యా నిఖిలజగదాహ్లాద జనకమ్ I
స విశ్వేషాం వన్ద్యః సకల కవి లోకైక తిలకః
చిరం భుక్త్వా భోగాన్ పరిణమతి చిద్రూపకలయా II 103 II

II పాదారవింద శతకం సంపూర్ణం II