గోపికలు కృష్ణుని తొట్టిలో ఉంచి ఇలా పాడారట - పోతనామాత్యుడు
క.
జోజో కమలదళేక్షణ! జోజో మృగరాజమధ్య! జోజో కృష్ణా!
జోజో పల్లవకరపద! జోజో పూర్ణేందు వదన! జోజో యనుచున్.
క.
పలు తోయంబుల జగములఁ, బలు తోయములందు ముంచి భాసిల్లెడి యా
పలుతోయగాడు వల్లవ, లలనా కరతోయములఁ జెలంగుచుఁ దడియున్.
తోయగాఁడు=(తోయము+కాడు) విధముగలవాడు. తోయము అనేమాట 4సార్లు వాడేడాయన.
తరువాత పూతన అనే రాక్షసి ఓ సుందరి వేషంలో కృష్ణునికి చన్నుకుడుపవచ్చినదై--
క.
చను నీకుఁ గుడుపఁజాలెడి, చనువారలు లేరు నీవు చనవలె ననుచున్
చనుగుడిపి మీఁద నిలుకడఁ, జనుదాన ననంగ వేడ్కఁ జనుఁ జను గుడుపన్.
పూతన చనుబాలతో పాటు ప్రాణాన్నీ హరిస్తాడు బాలకృష్ణుడు. అప్పుడు పోతన గారంటారు.
క.
విషధరరిపు గమనునికిని, విషగళ సఖునికిని విమల విష శయనునికిన్
విషభవభవ జనకునికిని, విషకుచ చనువిషముఁ గొనుట విషమే తలపన్.
విషధరరిపుడు=విషాన్ని ధరించిన పాములకు శత్రువు-గరుత్మంతుడు (వాహనముగాగలవాడు విష్ణుమూర్తి )
విషగళ సఖుడు=విషాన్ని గళమందు ధరించిన శివునికి సఖుడు(అయిన విష్ణుమూర్తి)
విష శయనుడు=పాముపై నిద్రించే వాడు(విష్ణుమూర్తి)
విషభవభవ జనకుడు=
విషకుచ చనువిషము=పూతన యొక్క కుచములయందలి విషము
ఈ అధ్యాయం చివరలో పోతన గారంటారు--
క.
ఉరు సంసారపయోనిధి, తరణంబులు పాపపుంజ దళనంబులు శ్రీ
కరణంబులు ముక్తి సమా, చరణంబులు బాలకృష్ణు సంస్మరణంబుల్.
ఎన్ని 'రణంబు'లో---
శకటాసుర భంజనం తర్వాత--బాలుని రోదనంబు విని యశోద పఱతెంచి.
ఆ.
అలసితివి గదన్న! యాఁకొంటివి గదన్న!
మంచి యన్న! యేడ్పు మానుమన్న!
చన్నుగుడువుమన్న! సంతసపడు మన్న!
యనుచుఁ జన్ను గుడిపె నర్భకునకు