ఈశావాస్య ఉపనిషత్ (శ్లోకాలు)
ఈశావాస్య ఉపనిషత్ (శ్లోకాలు) ఉపనిషత్తులో పద్దెనిమిది మంత్రాలు మాత్రమే ఉంటాయి. శుక్ల యజుర్వేదంలో మైత్రాయణీ శాఖలోనిది.
ఓం పూర్ణమిదం పూర్ణమదః
మూర్ణాత్ పూర్ణముదచ్యతే |
పూర్ణస్య పూర్ణమాదాయ
పూర్ణమేవావశిష్యతే || (శాంతి మంత్రం)
ఓం ఈశా వాస్యమిదగుం సర్వం
యత్కిఞ్చ జగత్యాం జగత్ |
తేన త్యక్తేన భుఞ్జీథా మా
గృధ్ కస్యస్విద్ధనమ్ || (1)
కుర్వన్నేవేహ్ కర్మాణీ
జిజీవిషేచ్ఛతుగుం సమాః |
ఏవం త్వయి నాన్యథేతోస్తి న
కర్మ లిప్యతే నరే || (2)
అసూర్యా నామ తే లోకా అంధేన
తమసావృతాః |
తాంస్తే ప్రేత్యాభిగచ్ఛంతి
యేకే చాత్మహనో జనాః || (3)
అనేజదేకం మనసో జవీయో
నైనధేవా ఆప్నువన్
పూర్వమర్షత్ |
తద్ధావతో అన్యానత్యేతి
తిష్ఠత్
తస్మిన్నాపో మాతరిశ్వా
దధాతి || (4)
తదేజతి తన్నైజతి తదూరే
తద్వంతికే |
తదంతరస్య సర్వస్య తద్
సర్వస్యాస్య బాహ్యతః || (5)
యస్తు సర్వాణి భూతాని ఆత్మన్యేవానుపశ్యతి |
సర్వ భూతేషు చాత్మానం తతో న
విజుగుప్సతే || (6)
యస్మిన్ సర్వాణి భూతాని
ఆత్మైవా భూద్విజానతః |
తత్ర కో మోహః కః శోక
ఏకత్వమనుపశ్యతః ||
(7)
స పర్యగా చ్ఛుక్రమకాయ
మవ్రణమ్
అస్నావీరమ్
శుద్ధమపాపవిద్ధమ్ |
కవిర్మనీషీ పరిభూః
స్వయమ్భూః
యాథాతథ్యతోర్థాన్
వ్యదధాచ్ఛాశ్వతీభ్యః సమాభ్యః ||
(8)
అంధం తమః ప్రవిశంతి
యేవిద్యాముపాసతే |
తతో భూయ ఇవతే తమో య ఉ
విద్యాయాం రతాః || (9)
అన్య దేవాహుర్విద్యయా
అన్యదాహు రవిద్యయా |
ఇతి శుశ్రుమ ధీరాణాం యే
నస్త ద్వ్యాచచక్షిరే ||
(10)
విద్యాంచావిద్యాం చ
యస్తద్వేదోభయగుం సహ |
అవిద్యయా మృత్యుం తీర్త్వా
విద్యయా2 మృతమశ్నుతే || (11)
అన్ధం తమః ప్రవిశన్తి యే2 సంభూతిముపాసతే |
తతో భూయ ఇవ తే తమో య ఉ
సంభూత్యాం రతాః || (12)
అన్యదేవాహుస్సంభవాత్
అన్యదాహు రసంభవాత్ |
ఇతి శుశ్రుమ ధీరాణాం యే
నస్త ద్వ్యాచచక్షిరే ||
(13)
సమ్భూతిం చ వినాశం చ
యస్తద్వేదో భయం సహ |
వినాశేన మృత్యుం తీర్త్వా
సమ్భూత్యామృతమశృతే || (14)
హిరణ్మయేన పాత్రేణ
సత్యస్యాపిహితం ముఖమ్ |
తత్వం పూషన్నపావృణు
సత్యధర్మాయ దృష్టయే || (15)
పూషన్నేకర్షే యమ సూర్య
ప్రజాపత్య వ్యూహ రశ్మీన్ సమూహ తేజః |
యత్తే రూపం కళ్యాణతమం తత్తే
పశ్యామి యోసావసౌ పురుషః సోహమస్మి ||
(16)
ఓం వాయురనిలమమృతంథేదం
భస్మాంతం శరీరమ్ |
ఓం క్రతో స్మర కృతం స్మర
క్రతో స్మర కృతం స్మర || (17)
అగ్నే నయ సుపథా రాయే
అస్మాన్ విశ్వాని దేవ వయూనాని విద్వాన్ |
యుయోధ్యస్మజ్జుహురాణమేనో
భూయిష్ఠం తే నమ ఉక్తిం విధేమ || (18)
|| ఇతి ఈశావాస్య ఉపనిషద్ ||