పంచాక్షరీ

ఈశ్వరుని పంచముఖాల నుండి శ్రీశివపంచాక్షరీ మంత్రంలోని ఐదు బీజాక్షరాలు (న శి వా య) అందులో నుండి పంచభూతాలు, వాటి నుండి ఈ సమస్త జగత్తు పుట్టిందని చెబుతారు. అందువల్లనే ఈ లోకాలన్నింటికీ పంచాక్షరీ మహామంత్రం తల్లిగా నిలిచి శుభాలను కలిగిస్తోంది.

దిశ                                   పేరు                    మండలం                     బీజాక్షరం               నిర్వహణ

శివునిఊర్ధ్వముఖం          ఈశానం              ఆకాలమండలం              య                     మోక్షం
శివుని పూర్వముఖం        తత్పురుష          వాయుమండలం               న                      విరక్తి
శివుని దక్షిణముఖం         అఘోర              అగ్నిమండలం                మ                     సంహారం
శివుని ఉత్తరముఖం         వామదేవ            ఉదక మండలం                  వా                     పాలన
శివుని పశ్చిమ ముఖం      సద్యోజాత             భూమండలం                 శి                       సృష్టి

ఆసేతు హిమాచలం శివారాధన వ్యాప్తమై ఉన్నది. వేదాలు, పురాణాలు, ఆగమాలు, కావ్యాలు, ధర్మశాస్త్రాలు కూడ శివతత్త్వాన్ని, శివయోగాన్ని బహువిధాలుగా విశదపరిచాయి.

ఓంకారవదనే దేవి ’ ‘కార  భుజద్వయీ శికార దేహమధ్యాచ కార పదద్వయీ పంచాక్షరీ మంత్రానికి ఓంకారం ముఖం వంటిది. కార, ‘కారాలు బాహువులు. శికారం నడుము అయితే, ‘’, ‘కారాలు పాదయుగ్మములు.
 
నమశ్శంభవే చ మయోభవేచ నమశ్శంకరాయ చ
మయస్కరాయ చ నమశ్శివాయ చ శివ తరాయచ

అని నమకంలొ శంభు శంకర శివ అంటూ మూడు దివ్యనామాలతో, ఆ పరాత్పరుని కీర్తించాయి. శివయోగంసర్వోత్కృష్టమని, శాస్త్రాలు చెప్పడమేకాదు, కాశ్మీరశైవం, శుద్ధ శైవసిద్ధాంతం, వీరశైవం, పాశుపతం, మిత్రశైవం వంటి అనేక సంప్రదాయాలు మన భారతదేసమంతా వ్యాప్తి చెంది ఉన్నాయి.


శివశబ్దానికి అనేక నిర్వచనాలున్నాయి. శుభం, క్షేమం, శ్రేయం, మంగళంఅని కొన్ని అర్థాలు. జాగ్రత్, స్వప్న, సుషుప్తి అవస్థలకు అతీతమైన ధ్యానావస్థలో గోచరించే తురీయతత్త్వమే శివుడు. శాంతమే శివుడు. అదే శివతత్త్వం. అన్నింటికీ ప్రకాశవంతం చేసే మూలచైతన్యమే శివుడు. వశి శివ సమస్తాన్నీ తన వంశంలో ఉంచుకున్న వాడే సర్వేశ్వరుడు. అతడే ఇచ్ఛా జ్ఞాన క్రియా శక్తులతో కూడిన పరమేశ్వరుడు, సర్వ జగత్కారణుడు, ఆ తత్త్వమే ఆయన పంచాముఖాలలో గోచరిస్తుంటుంది.